HAMİLE YOGASI (GEBELİK YOGASI)
Hamilelik bir kadının yaşamındaki üç evreden biridir. Bu evreler arası geçişlerde hormonal değişiklikler söz konusudur. Bu evrelerden ilki menarş (doğurganlığın kazanılması), ikincisi hamilelik (genellikle yaşamın erken yıllarında yaşanır) ve sonuncusu da menopozdur.
Hamilelik dönemi diğer dönemlerden hem fiziksel hem de ruhsal olarak farklılık gösterir. Bu dönemdeki büyüme ve gelişme sadece bir bebeği beslemek için bedenin genişlemesinden ibaret değildir. Manevi bir gerçeğin değerinin bilinmesi ve kendini düşünmenin ötesine geçmesini de sağlayan mucizevi bir dönemdir. Anne adayının, belki de ilk kez başka birinin gereksinimlerini kendininkilerin önüne koyması gerekecektir. Hamilelik döneminde anne adayı bebeğin esenliğini kendi esenliğinden önce istemektedir.
Hamileliğin ilk aylarında sık sık metabolizmalarında meydana gelen değişiklikler, anne adayını çok rahatsız edebilir. Bu değişikliklerle olabilidiğince sağlıklı ve kontrollü bir biçimde baş edebilmek, gelişen bu koşullara uyum sağlamak için yaşam biçimlerinde ve sağlıklarında bazı temel düzenlemelere gerek duyarlar.
HAMİLELİK (GEBELİK) DÖNEMİNDE YOGA
Yoganın Sağlık Üzerindeki Olumlu Etkileri: Yoga, anne adayının gelişen koşullara fiziksel, duygusal ve zihinsel olarak uyum göstererek, baskı altındaki duygularından uzaklaşmasını sağlar. Bu aşamada, yoganın değişik açılardan da yararları vardır. Fiziksel açıdan, gelişme ve büyümeye yardımcı olurken, rahatsızlıkları hafifletmeyi ve gidermeyi, bedenin gereksiz yere yıpranmasını, korkuyu ve endişeyi engelleyen programlar sunmaktadır.
HERŞEYDEN ÖNCE;
- Dengeli yoga çalışmalarının lenf sistemine yararı olduğundan ‘Yoga anneleri’ şişkin ve tombul görünmezler.
- Su toplamasından (ödem) ve eklem şimelerinden yana şikayetleri pek olmaz.
- Kas tonuları iyi durumda olduğundan dokuları gevşemez. Çok fazla selülit sorunu yaşamazlar.
- Endokrin (hormon) sistemleri dengede ve sağlıklı tutulduğundan çok fazla kilo almaya eğilimli değildirler Sadece farklı olan görünüşleri değildir; dinçtirer ve kendilerine güvenleri yüksektir.
- ıçinde bulundukları koşulun ağırlığından yılmış, güçsüz düşmüş, yorgun ve çileden çıkmış, hamileliklerini bir yük gibi taşıyan bu anne adaylarının durumundan farklıdır.
- Duygusal açıdan, yoganın sunduğu nefes teknikleri (pranayamas), rahatlama ve meditasyon çalışmaları kendini gözlemlemeyi öğretir ve değişen zihinsel dengesini tekrar kurmasını sağlar. Bu, sadece korkuyu uzaklaştırmak yada baskı altında tutmak değil, bu doğal süreçlerin cesurca kabulünün geliştirilmesi demektir. Sağlık durumu nasıl olursa olsun, yoga doğal beden ritiminin işleyişine yardımcı olur.
- Yoga yapmak, özellikle kendini gözlemleme rutinleri, anneye doğumdaki rolünü öğretir.
HAMİLELİK YOGASI (GEBELİK YOGASI) NASIL YAPILMALIDIR?
ÖNCE GÜVENLİK
Hamilelik döneminde anne adayının sağlığı hiç olmadığı kadar sıkı kontrol altındadır. Sağlık uzmanlarının önerileri dikkatle dinlenmelidir. Yoga hafif esnetmelere bedenin sınırlarını gözeten çalışmalara yaptığı vurguyla, bu özel dönemde kullanılabilecek en iyi sağlık aracıdır. Yine de eğitmenler, anne adaylarının genel sağlık durumlarına, özellikle de omurga durumlarına çalışmalar esnasında çok fazla dikkat etmeleri gerekir.
Daha önce disk kayması ya da omurga travması, düşme gibi ciddi bir sorunlar yaşanmışsa, yoga yapmaya başlamadan önce bir ortapedi ve doğum uzmanına gidilmelidir. Sağlık durumunun yoga yapmaya uygun olup olmadığı hakkında kuşkular varsa, doktora ne tür egzesizler yapılacağı sorulmalı ve sağlık durumunun buna uygun olup olmadığını birlikte karar verilmelidir. Sağlık durumu ciddi sorunlara neden olacaksa egzersizleri hemen kesmeli ve doktorun önerilerine titizlkle uyulmalıdır.
YOGA SINIFLARI
Bu konuda yazılan kitaplar, sağlıklı ve güvenli yoga için gerek duyulan bütün bilgiyi kapsamalarına rağmen iyi bir eğitmenin yerini tutmaz. Bununla birlikte hamilelik konusunda deneyimli ve çalışmalar sırasında her öğrencisiyle tek tek ilgilenebilecek kadar zamanı olan bir eğitmen bulmak önemlidir.
Yoga çalışmalarında, grubun bir parçası olmak dostluk ve sevgi desteğinin hamilelik boyunca sürmesi hamilelik sonrası da güçlü dostlukların kurulmasına vesile olur. Bir diğer önemli olan konu da çalışmaların düzenli ve sürekli olmasıdır.
ORTAMIN HAZIRLANMASI
Öncelikle sıcak bir ortamın yaratılmalıdır. Yoga yapmaya en uygun yer açık havada hoş, huzurlu, korunaklı, ılık, havası temiz, rüzgar almayan bir yerdir. Böyle bir yeri bulmak her zaman kolay değildir. Bundan dolayı insanların çoğu ortam koşulları daha kolay kontrol edilebildiği için kapalı ortamlarda yoga yaparlar.
Yoga yapılacak yeri seçerken, ayak altı olmamasına dikkat edilmelidir. Seçilen alanın temiz, düzenli ve açık olmasına, üstüne düşüp yaralanabileceği ateş ve eşya gibi şeylerden olabildiğince uzak olmasına özen gösterilmelidir. Hoş kokan, yumuşak bir ışıkla aydınlatılmış, ılık, iyi havalandırılmış bir yer olmalıdır, ancak cereyanda kalınmamalıdır. Zemin çok sert olmamalı, kaymayan bir halı ya da yoga matı üzerinde yoga yapılmalıdır. Halı kaplı bir zeminde yalın ayak yoga yapmak en iyisidir, rahat etmeniz ve destek alınması için yere katlanmış bir battaniye, üstüne de pamuklu bir kumaş serilebilir. Etrafta bir sürü minder ve yastık olması destek alınması için iyi olur. Yoga yapmaya başlamadan önce bütün gereksiz elektrikli aletleri kapatılmalı, telefonlar sessize alınmalı ve aramaları telesekretere yönlendirilmelidir. Düzenli yoga saatlerinde yakınlar haberdar edilmeli ki bu zamanlarda zorunlu değilse ulaşmaya çalışmamaları gerektiği bilinsin. Çalışmalar yumuşak yada ilham verici bir müzik eşliğinde yapılabilir, ancak nefes ve düşüncelere odaklanırken, gerçek veya görece kısa bir sessizliğe gerek vardır.
YEME – İÇME
Hareketlerin boş mide ve mesaneyle yapılması gerektiğinden kahvaltıdan öncesi yoga yapmak için en uygun zamandır. Kabızlık ve hazımsızlık sorunları yaşanıyorsa, bu sorunu gidermek için yoga yapmak ve düzenli beslenmek sorunu çözümüne yardımcı olur. Gergin olmamak, bedenin rahatlatılması çok önemlidir. Eğer hergün aynı saatte tuvalete çıkılması halinde, birkaç hafta içinde barsakların çalışması düzenlenir ve aynı saate tuvalete çıkma alışkanlığı kazanılmış olur.
GİYECEKLER VE AKSESUVARLAR
Kıyafetler bol, hafif, rahat, pamuk yada keten gibi doğal kumaşlardan yapılmış giysiler seçilmeli. Yoga yapmaya başlamadan önce gözlükler lensler ve bütün takılar çıkarılması gerekir.
Doğumdan Sonra: Kadınlar hamileliklerinde bedenlerininin güçsüzleşmesine izin verirlerse bundan bir daha asla kurtulamayabilirler. Bunu, hamileliğin son evrelerinde bedenlerinin alışılmadık biçimde balon gibi şiştiğini gördüklerinde ve eski genç bedenlerini ve parıltılarını geri kazanamayacakları umutsuzluğuna kapıldıkları sık sık dile getirilmektedir.
Selülit, doğum çatlakları, varisler, gevşek karın, sarkık göğüsler, sırt ağrıları, disk kayması, öz güven yitimi, depresyon gibi sorunlar yaşanabilir. Bu durumların yaşanmaması için yoga veya spor yapılması tavsiye edilmelidir. Hamileliğin getirdiği olumsuzluklardan kurtulma şansın kat be kat artabilir. Doğumdan sonra omurgada ve leğen kemiğinde oluşabilecek uzun süreli hasarları önlemek için bir ortapedi uzmanı tarafından kontrol edilmelidir.
Hamilelik, ister istemez anne adayının bütün ilgisini emen bir dönemdir. Bununla birlikte, bu dönemde gelişen kendisiyle ilgili bu takıntılar bebeğin büyüme sürecinde uzun süreli takıntılara dönüşebilir. Takıntılı düşüncelere hiç gerek yoktur. Bunlar ‘iyi bir anne’ yapmaz.
“Çocuklarınız sizin çocuklarınız değil. Yaşamın kendine duyduğu özlemin oğulları ve kızlarıdır. Sizin aracılığınızla gelirler, sizden değil. Sizinle birlikte olmaları, size ait olduklarını göstermez”.
Halil Cibran